Head of Studies Betram tijdens de uitreiking:
Dames, Heren en Anderen,
Welkom bij ScriptAcademy op de diploma-uitreiking. Mijn naam is Bertram, hoofd van deze opleiding.
Elk verhaal kent een drie akten structuur, namelijk een begin, een midden en een einde, maar niet noodzakelijkerwijs in die volgorde. Vandaag vertel ik het wel chronologisch. Vanmiddag feliciteren we acht studenten want zij bekronen hun opleiding met een diploma. Ik vertel wat de opleiding in essentie inhoudt, ik stel enkele professionele vragen aan de student. We horen citaten uit de eind-beoordelingen, de student pitcht het eindexamenscript en een scene uit hun werk komt tot leven door acteurs Rifka Lodeizen en Minne Koole. Raimond van Soest is de storyboarder. Voor vijf uur proosten we op hun toekomst en ondertekenen zij hun diploma.
Jullie hebben tien semesters scenarioschrijven met goed gevolg afgerond? Wat betekent het?
Veel! Ik ben trots dat er acht slagen. Dat is een hoog percentage. Ik vind het jammer dat jullie vertrekken want ik heb veel gelachen. Lol hebben én maken is extreem belangrijk. Zo leren we namelijk beter.
De doelstelling van deze school is de kwaliteit van het Nederlandse scenario te verbeteren. Niet met goede smaak of inspiratie-opdrachten, maar het scenario wordt hier verbeterd met vakkennis. Bekend van honderden jaren voor Christus tot nu. We hebben vanuit de opleiding handvatten aangeboden van narratieve structuur, dramatische personages en filmische dialogen om uit jullie ideeën professionele scenario’s te knijpen. Het schrijven voor film en televisie is een vak en dat beroep maakt gebruik van beproefde structuren en van regels. Die hebben jullie leren toe te passen de afgelopen twee jaar.
We hebben fictie nodig om betekenis aan het leven te geven. We hebben verhalen nodig die verwondering oproepen en anderen die de chaos ordenen. We hebben geruststellende verhalen nodig na oorlogen of ontwrichtende vertellingen tijdens het verliefd worden op de verkeerde. Om onze identiteit te vinden, vertellen jullie weer oude en nieuwe mythes. Eerst in zwart/wit en later in nuances. Da’s niet makkelijk. Want een interessante anekdote maakt nog geen goed drama. En om met Ger Beukenkamp te spreken“Erg maakt geen Drama”. Omdat het zielig is, betekent het nog niet dat het goede fictie oplevert.
Nog niet, maar zodra een personage iets gaat WILLEN en obstakels overwint om dat te pakken te krijgen, ontstaat er stuwing in het verhaal én sympathie bij de kijker. Het personage is een ezel die jullie rond de molensteen jagen; die afwisseling van het belonen met een wortel en het straffen met de stok, werkt het beste om je publiek erbij te houden; je laat je personages laveren tussen hoop en vrees. Tussen onvergetelijke beelden van sluimerende inzichten en hoog oplaaiende emoties.
De opleiding biedt een hoop, maar vraagt ook veel van jullie. De theorieën worden -door ons team van docenten- in schrijfopdrachten gegoten. Die kennis -van Aristoteles’ Poetica tot Blake Snyders’ Save the Cat- is niet voor iedereen makkelijk toe te passen. We vlooien op elke scene die je bedenkt en op elke zin die je schrijft. “Het is gezien, het is niet onopgemerkt gebleven”. Als Frits Egters in De Avonden deze subtekst tegen zijn pluche konijn uitspreekt, omarmt hij voor het eerst zijn leven.
En zo staan we hier jullie te feliciteren met de eerste stap aan een nieuw leven. Jullie beginnen het te snappen, te voelen. Als konijn, als personage, als bedenker. De opleiding werkt hard om jullie die heipalen van een verhaal op de juiste plek te laten slaan, dat je idee zo helder mogelijk op papier komt, dat een thema voldoende doorvoeld wordt en dat jouw authentieke details zichtbaar blijven.
Een groot deel van jullie opdracht was “Herschrijven”. Van een goed idee via een rammelend verhaal naar een stevige plot. Herschrijven zodat houterige dialoog naar spannende subtekst gaat. Herschrijven om de noodzaak van een scene te voelen.
Er is ruim, divers en betaald werk voorhanden. Er is veel vraag naar drama, er wordt veel drama gemaakt en vertoond. En er moet dus enorm veel worden geschreven. Het zijn goede tijden voor schrijvers. En gouden tijden voor professioneel opgeleide scenaristen. Dus we zien meer en meer afgestudeerden van de ScriptAcademy hun verhalen vertellen in het professionele veld.
Maar discipline, talent, inspiratie en geluk blijken niet genoeg. Wel omspannen met vakkennis. Wij checken gedurende twee jaar de stappen die je nodig hebt om je verhaal steeds beter te vertellen. Dus dan wordt het Herschrijven om te leren hoe het vak echt werkt, van je hoofd naar papier om uiteindelijk een objectieve professionele beslissingnemer te overtuigen van jouw gelijk. Dat was heel spannend om het af te geven, voor jullie en voor mij. De dramaturgen Corinna Daestner en Ernie Tee lazen jullie werk en trokken hun conclusies. Acht felicitaties zijn het gevolg.
Jullie – als lichting 2019 – lieten prachtige ideeën tot een goed verhaal uitgroeien.
Roos, jij beitelde aan een coming-of-age van een 63-jarige.
Ellen, je gaf je eigen draai aan het klassieke ‘Monster in huis’ plotje, want wat als dat je eigen dochter blijkt te zijn?
En Ymke, jij plotte voort op Dingdong de bel gaat en je zoon, de oplichter staat voor de deur…Jullie passeren zo dadelijk allemaal de revue. Stuk voor stuk verhalen met een authentiek perspectief waaruit je zo een scene selecteert voor acteurs Rifka en Minne.
Dit is het moment om je opleiding af te sluiten en reuring te maken in het veld. Dat betekent niet dat je klaar bent, maar wel goed voorbereid. Ik hoop dat de effecten van ScriptAcademy nog lang in je schrijverscarrière merkbaar zijn. Laten we beginnen.